Sevgili Anne,
Artık bebeğin kucağında. Onu beklerken zaman zaman endişeli, yorgun, çoğu zaman heyecanlı ve mutlu anlar yaşadın. Gerek gebelik sürecinde, gerek doğumda, şimdi de bebeğini kucağına aldığında kafanda yüzlerce soru oluştu. Annelik dünyadaki en kutsal görev; sağlıklı, başarılı, özgüvenli bireyler yetiştirmek..
Dilerim kitabımdan aktardığım bu bölüm sana yardımcı olur. Umarım herşeyden çok sevdiğim bebeklere, çocuklara daha sağlıklı bir hayat sürmeleri için iyi bir kaynak olur;
Emzirirken;
1 Doğumdan hemen sonra bebek çıplak olarak annenin çıplak göğsüne konmalıdır. Tensel temas, süt algılanmasında çok önemlidir. Bebek en geç ilk 1 saat içinde anne memesine konularak emzirilmeye çalışılmalıdır.
2 Tıbbi bir zorunluluk yoksa bebeğe emzirme öncesi şekerli su veya mama gibi herhangi bir şey verilmemelidir. Anne memesinden ilk akan süte “kolostrum” denir. Bebek ilk olarak kolostrum emerse ishal, sepsis, menenjit, egzama, alerji riski belirgin olarak azalır.
3 Doğumdan sonra ilk ayda bebeği her ağladığında memeye koyup emziriniz. İlk 30-40 günde saatle besleme yapmayınız.
4 Normal bir emzirme süresi 4 dakikadan kısa, 30 dakikadan uzun olmamalıdır. Bebek ihtiyacı olan sütün %80’ini ilk 5 dakikada alır.
5 Emzirme sırasında önce bir memeye koyun, bebek emsin, sonra diğer memeye geçirin: geçirmeden önce bebeği dik tutarak gazını çıkarın: Arada gazını çıkarma bebeğin kusmasını belirgin bir şekilde azaltır. Bir sonraki emzirmede son emzirilen memeden başlayıp sonra diğer memeye geçirin.
6 Emzirme sırasında her iki memenin boşalması önemlidir. Hem süt yapımı daha fazla olur hem de süt kanallarında boşaltılmadan kalan sütün kanalları tıkaması veya enfeksiyon oluşması riski azalır.
7 Bebekle annenin aynı odada kalması ( rooming-in ) bebeğin canı istedikçe emzirilmesini ve bakımını kolaylaştırır. Annenin stresini de azaltacağı için sütün bollaşmasını sağlar. Eğer bebek iyi bir şekilde emziriyorsa, ilk 6 ay bebekle annenin aynı odada kalması önerilir.
8 Emzirilen bebek, ilk 6 ay sadece anne sütü almalı, anne sütü dışında su ve bitki çayları dahil hiçbir şey verilmemelidir. Sadece anne sütünün alınması, süt içindeki hücrelerin, hormonların ve büyüme faktörlerinin daha iyi fonksiyon görmesini sağlar. Bu süreçte sadece 400 ünite vitamin D veya eşdeğeri bir multivitamin verilmelidir. Bebek erken doğmuşsa, yani prematüte ise ( 37. Gebelik haftasında erken doğmuşsa ) , kilosu düşükse günlük 400 ünite vitamin D miktarı, çocuk doktoru tarafından daha yüksek miktarda önerilir.
9 İlk 6 ayda sadece anne sütü ve günlük vitamin D takviyesi önerilen bebeklerde ek gıdaya geçiş zamanı farklı olabilir
10 sadece anne sütüyle beslenen bebeklerde aylık kilo artışı, bebeğin gelişimi mutlaka çocuk doktoru tarafından değerlendirilmeli, beklenen kilo artışı görülmez ise sebepleri araştırılmalıdır.
11 Bebeğin sadece meme başını ağzına alıp etrafındaki kahverengi areolayı almaması, yani memeyi iyi kavrayamaması meme başlarında kızarma ağrıma, acıma ve çatlaklara yol açar.
12 Bebek memeden emerken dil önde, biberonla beslenirken dil geridedir. Yani memeden ve biberondan beslenirken dilin pozisyonu farklıdır. Bu nedenle annesini emen bebeklerde aynı zamanda biberonla sık beslenme yapılırsa bebek bocalar, memeyi dili geride olacak şekilde emmeye çalışır, memeyi kavrayamaz, sadece meme başını ağzına alır. Böyle emişte anne sütü iyi gelmez ve hatalı pozisyon nedeniyle meme başı zedelenir, çatlak oluşur, bebek sinirlenir ve huzursuz olur.
13 Anne sütüyle beslenen bebeklerin sadece memeden emerek beslenmeleri idealdir. Ancak annenin aşırı yorgun ve sinirli olması anne sütünün miktarını azaltacağından arada annenin dinlenip uyuyabilmesi için sütün sağılarak kaşıkla veya biberonla verilmesi denenebilir.
Emzirmede bir sorun olup olmadığı emzirme sırasında anne ve bebeğin dikkatli gözlenmesiyle anlaşılabilir. Anne rahat oturur pozisyonda, gevşemiş, huzurlu, bebeğini alttan destekle kendine yakın tutarak emzirmeli, bebeğini okşayıp sevmelidir. Anne bebeğini beslerken huzursuz, mutsuz, bıkkın ve ilgisizse annenin emzirmede sorunu olduğu düşünülmelidir.
Emzirirken bebeğin sütü yutuşu görülebilir veya duyulabilir. Bu, sütün miktarı konusunda kabaca fikir verir. Etkili ve yeterli emen bir bebek memeyi kendiliğinden bırakır. Emzirme bittiğinde memeler yumuşar
Emzirme bitince, anne memesini sıkarak birkaç damla anne sütünü meme başına sürüp havada kurumaya bırakırsa çatlak riski azaltır. Bu amaçla üretilen kremler kullanılabilir. Ancak annede meme başı çatlakları oluşmuşsa bu kremlerin yerini geçici bir süre tedavi edici kremler almalıdır.
Prof. Dr. Hilal Mocan / 0-1 Yaş Bebek Beslenmesi
Sayın Prof. Dr. Hilal Mocan’a MOMIDEA Blog’a sağladıkları katkı için teşekkür ederiz.